Czy wiesz, że na to że wyzdrowiejesz ma wpływ nie tylko jakość leków ale również ich kolor, wielkość, ilość a nawet gabinet lekarza? Tak, to placebo! A czy wiesz, że pijąc codziennie kawę sam się oszukujesz? A może zainteresuję Cię fakt jak to możliwe, że słysząc jęk Innych ludzi sam odczuwasz większy ból?
EFEKT PLACEBO
Czy wiesz, że niektóre choroby leczy się tylko przez nacięcie skóry i jej zszycie? Czy wiesz, że pacjentom z Parkinsonem pomaga rozcięcie czaszki i jej zamknięcie mimo, że farmakologicznie nic się podczas takiej pozorowanej operacji nie robi? A może zdziwi Cię fakt że dla wielu osób sam proces stawiania diagnozy lub kontakt z lekarzem jest już leczniczy?
Słynny efekt placebo polega na tym że coś na nas działa, przynosi efekty, mimo że to z logicznego punktu widzenia nie jest możliwe. Kawa bezkofeinowa, papieros benikotynowy czy bezalkohlowa wódka mają dokładnie takie działanie jak te produkty z substancjami aktywnymi, kiedy podaje się je osobom, które o tym nie wiedzą.
Z jedną tylko różnicą- osoby przekonane, że alkohol podnosi pobudzenie seksualne czują się bardziej pobudzone po alkoholu placebo niż po normalnym alkoholu, który te pobudzenie obniża. Podobnie jest z kawą. Niektórzy już po pierwszym łyku czują się bardziej pobudzeni a tak naprawdę kofeina zawarta w kawie ma maksymalne stężenie we krwi dopiero po 30 minutach od jej wypicia po czym szybko spada.
To dopiero początek!
Badania pokazują, że dokładnie ta sama substancja, w tej samej dawce ma najlepsze działanie wtedy gdy jest podawana jako zastrzyk domięśniowy, następnie jako zastrzyk dożylny, potem kapsułka i tabletka. Najmniej skuteczne jest podawanie substancji w postaci płynów z tym że te gorzkie są bardziej skuteczne niż te słodkie.
Kolor tabletki również ma znaczenie. Czerwone taletki działają pobudzająco a niebieskie bardziej relaksująco. Wyjątkiem od reguły jest viagra– aż strach pomyśleć co by się działo gdyby była czerwona ?
A jakie tabletki są najskuteczniejsze? Duże, okrągłe i białe. Na drugim miejscu były małe, czerwone pigułki. Może się to jednak zmieniać, gdyż badania były prowadzone na osobach które kojarzyły takie tabletki z silnymi antybiotykami sprzedawanymi w tej postaci w latach 80’. Zasada jest jednak taka, że im większa tabletka, im droższa i im więcej ich bierzemy tym lepsze efekty możemy zauważyć.
Oczywiście nie tylko sposób podawania leku ma znaczenie. Również kontakt z lekarzem i jego gabinet wywiera na nas podświadomy wpływ. Są badania, które pokazują że kliniki uniwersyteckie są najskuteczniejsze w wywoływaniu efektu placebo– ludzie szybciej zdrowieją i czują się lepiej zaopiekowani.
Podobnie ściany obwieszone certyfikatami i dyplomami mają na nas ogromny wpływ– jeśli więc chcesz sobie dodać kilka punktów do eksperckości powieś w gabinecie w którym przyjmujesz swoich pacjentów lub klientów certyfikaty z ukończonych kursów i szkoleń. Nastawienie lekarza do pacjenta również jest niezwykle ważne- im cieplej go traktuje tym działa skuteczniej. Podobnie jak lekarz ze stetoskopem w porównaniu do tego bez słuchawek.
Co jeszcze może działać jak placebo?
Akupunktura, homeopatia, witaminy, suplementy diety a czasami nawet psychoterapia czy leki antydepresyjne! Na przykład prozak, lek przeciwdepresyjny, jest bardziej skuteczny od placebo tylko o 2%. Placebo nie jest wykorzystywane tylko w medycynie ale również i w sporcie. Przykładowo zawodnicy którzy mieli podawaną morfinę między zawodami, byli zdecydowanie bardziej odporni na ból podczas zawodów, kiedy podawano im placebo z informacją, że to morfina.
Warto też wspomnieć, że tym mocniej działa efekt placebo w podawaniu leków przeciwbólowych im badani są przekonani że dostają mocniejszy lek– przekonanie że otrzymali morfinę działa lepiej niż gdyby otrzymali ibuprom. Z drugiej zaś strony pamiętaj o efekcie nocebo, czyli działaniu odwrotnym do placebo- jeśli czytasz w ulotce skutki uboczne jakiegoś leku to możesz mieć wrażenie że właśnie ich doświadczasz. Jeśli ktoś Ci powie że ma wszy to możesz czuć, że swędzi Cię głowa a kiedy widzisz że osoba wychodząca od dentysty jest czerwona z bólu może Cię później bardziej boleć Twój zabieg.
Na co najlepiej działa placebo? Zdecydowanie na obniżenie bólu ale również na wiele innych schorzeń i problemów nawet takich jak astma. Okazuję się osoby, które inhalowały się samą wodą ale wierzyły że są tam antyalergeny przestawały się dusić.
Jak to możliwe że to działa?
Między innymi na zasadzie warunkowania klasycznego. Jeśli braliśmy latami paracetamol w białej słodkiej tabletce, to po jakimś czasie już samo wzięcie słodkiej tabletki bez substancji aktywnej może wywoływać wyuczoną reakcję organizmu. Podobnie jak zapach czy smak kawy bezkofeinowej. Po prostu uczymy się tego jak powinniśmy się zachowywać po zażyciu pewnej substancji, oczywiście do pewnego stopnia. Osoby biorące udział w eksperymencie gdzie podano im tabletki i powiedziano że to środek narkotyczny zachowywali się jak szaleni mimo, że była to witamina C…
Już same oczekiwania powodują, że badani najmniejsze pobudzenie ich organizmu odczytywali jako działanie narkotyku. Natomiast w drugiej grupie, gdzie podano badanym substancję pobudzającą i powiedziano, że to zwykła witamina osoby zachowywały się normalnie bo każde pobudzenie odczytywali jako np. objaw zakłopotania w nowej sytuacji.
Co to wszystko może oznaczać dla Ciebie?
Między innymi to, żebyś nie wydawał za dużo pieniędzy na drogie specyfiki bez naukowych badań, które działają podobno dzięki ich magicznej sile, abyś nie przychodził do lekarza długo przed wizytą i nie słuchał narzekań, a przed gabinetem dentystycznym jęków bólu bo i Ciebie będzie bardziej boleć podczas Twojego zabiegu. Jeśli natomiast polecasz swoim klientom czy pacjentom dane rozwiązanie to bądź przekonany o jego pozytywnym działaniu a wzmocnisz ten efekt. A Ty jakie zastosowanie jeszcze byś do tego dodał?
Jeżeli interesuje Cię ta tematyka, koniecznie przeczytaj wpis: “7 NAJCIEKAWSZYCH FAKTÓW NA TEMAT SNU”
“Cześć! Nazywam się Dorota Filipiuk i od 10 lat pomagam ludziom uczyć się efektywnie, wykorzystując wiedzę na temat tego, jak uczy się nasz mózg. Jestem psychologiem, trenerem i coachem w trakcie certyfikacji. Przeprowadziłam ponad 15 tysięcy godzin na sali szkoleniowej i sprzedałam ponad 21 000 kursów online, dlatego ludzie ufają moim umiejętnościom.“
Zapraszam Cię do zajrzenia na mojego funpaga: Kliknij!
Dorota jest współautorką produktów wspierających proces diagnozy i rozwoju potencjału zdolnych gimnazjalistów, prelegentką na licznych konferencjach i gościem w wielu podcastach. Prowadzi kanał w serwisie YouTube i podcast ,,Efektywność Osobista”.
Jej artykuły znajdziesz m.in. w Wysokich Obcasach, Estate i przede wszystkim Forbes’ie.
Była wykładowcą na dwóch uczelniach wyższych, prowadziła szkolenia m.in. dla MAN, Stella i Bank Polski. W podróży dookoła świata założyła 2 firmy online. Jest szczęśliwą mamą Kornelki, pasjonatką zdrowego stylu życia. W wolnych chwilach kocha malować i uprawiać aerial yogę.
Czy już wiesz, jak podejmować decyzje? ?